پهنه بندی آلودگی ذرات معلق با استفاده از مدلهای آماری محلی در gis (مطالعه موردی، شهر تهران)

امروزه آلودگی هوا در شهرهای بزرگ دنیا سلامت انسان­ها را به مخاطره کشانده است. شهر تهران نیز از این قضیه مستثنی نبوده است و آلودگی در این شهر به یک چالش بزرگ برای مدیریت شهری تبدیل شده است. در پژوهش کنونی به مدلسازی مکانی غلظت آلاینده pm2.5 با بهره­گیری از مدل رگرسیون وزندار جغرافیایی از خانواده مدلهای آماری محلی پرداخته شده است. برای این مدلسازی از 18 ایستگاه سنجش کیفیت هوای شهر تهران استفاده شده و پارامترهای غلظت آلاینده pm2.5، کاربری­های 9 گانه، جمعیت، پارامترهای هواشناسی، فاصله از معابر اصلی و آزادراه­ها و ارتفاع به عنوان پارامترهای مؤثر در نظر گرفته شده­اند. از ویژگیهای این مدل ترکیب متغیرهای مختلف با همبستگی فضایی متنوع می­باشد. این پژوهش در نهایت منجر به تولید نقشه­هایی از وضعیت آلاینده pm2.5 بر روی کل شهر تهران شده است که به منظور شناخت مناطق پر ریسک در شهر و بکار­گیری اقدامات مفید به­منظور کاهش آلودگی در آن نقاط بسیار سودمند می­باشد. پس از مقایسه این نقشه­ها با مقادیر مشاهده شده و بررسی پارامترهای آماری ضریب تعیین (r2=0.75 - 0.80) و جذر میانگین مربعات خطا (rmse=7.1 - 8.5) مشخص گردید که مدل پیشنهادی توانایی بالایی در تخمین غلظت در مناطق مختلف در سطح شهر تهران دارد.